Alles flink dicht - De invloed van religie en ideologie op kleedgedrag in Nederland
Vandaag de dag zien de meeste Nederlanders hun kledingkeuze als een individuele daad waar kerken en politieke partijen zich niet mee dienen te bemoeien. Tot ongeveer vijftig jaar geleden was dat laatste echter helemaal niet ongewoon. De rooms-katholieke Kerk ontketende tussen 1914 en 1950 zelfs een heftig zedelijkheidsoffensief, waarvan kleding en uiterlijk van vooral vrouwen en meisjes een belangrijk speerpunt vormden. De kerk was bang voor zedenbederf als gevolg van te blote en daarmee te verleidelijke kleding. Niet alleen het persoonlijk zielenheil liep daardoor gevaar, maar ook de juiste invulling van moederschap en gezinsleven, de pijlers waarop de kerk steunde. De kerk was huiverig voor de moderniteit waarvan de nieuwe kledingmodes een uiting waren.
Om de gelovigen tot het gewenste kleedgedrag te brengen werd een kledingbeleid uitgezet langs hiërarchische lijnen: vanaf de paus, via de bisschoppen naar de parochiegeestelijken en de op scholen en in andere rooms-katholieke instellingen werkzame religieuzen. Daarnaast werden zedelijkheidsverenigingen opgericht, met ronkende namen als Vrouwenadel en Voor Eer en Deugd. In de roomse pers kreeg het kledingvraagstuk ruim aandacht. Eén van de ferventste bestrijders van onzedelijke kleding was A.F. Diepen, de bisschop van 's-Hertogenbosch. Hij kreeg daarom in Tilburg op basis van zijn initialen de bijnaam Alles Flink Dicht, de titel van dit boek.
Het zorgvuldig opgebouwde beïnvloedingsapparaat bracht niet het gewenste resultaat. Gelovigen bleken hun eigen strategieën te hanteren in het spanningsveld tussen kerkelijke voorschriften en de verlokkingen van de moderniteit. Na Vaticanum II(1962-1965) liet de katholieke Kerk de kledingkeuze uiteindelijk over aan het persoonlijke geweten.
Om te bepalen of het kledingvraagstuk specifiek was voor de katholieke bevolkingsgroep of de algemene tijdgeest reflecteerde, worden in deze studie de katholieken vergeleken met andersdenkenden: protestanten, joden, socialisten en liberalen. Om het spanningsveld tussen leer en praktijk zo goed mogelijk in kaart te brengen speelt het tweede gedeelte op lokaal niveau, dat van de dominant katholieke stad Tilburg. Citaten uit interviews en tijdsdocumenten brengen de kledingdiscussies van weleer tot leven en maken inzichtelijk hoe mensen daarin keuzes maakten en strategieën bepaalden. Iedere geloofsdoctrine biedt enige speelruimte om de regels net even anders te interpreteren en praktiseren. In dit proces staan behoudende en veranderingsgezinde krachten tegenover elkaar en wordt de sociale en culturele werkelijkheid steeds opnieuw gecreëerd.