De terugtocht - Nederland en de dekolonisatie van Indonesië
Het koppige Nederland kon tussen 1945 en 1950 geen afstand doen van zijn kolonie. Dat is, ook onder historici, nog altijd een brede overtuiging. Maar wat was er nu werkelijk aan de hand? De Jong neemt niet alleen afscheid van Indië maar van vele mythes. Zijn conclusie is grensverleggend; Nederland beseft al snel dat tegenover de furor van de Indonesische Revolutie alleen dekolonisatie restte. Krachtige achterbannen aan beide kanten frustreerden dit streven echter voortdurend. De Terugtocht is een fascinerend relaas over het zoeken naar een oplossing dwars tegen alle oppositie in.
Op de traumatisch ervaren slotjaren werpt De Jong een geheel nieuw licht. Het was niet de Internationale Gemeenschap die Nederland dwong tot een koersverandering, maar het was Nederland zelf dat zich ten slotte omhoog trok uit het Indonesisch moeras. Hel leger speelde daarbij een onmisbare rol.
De meeste Nederlanders hadden echter grote moeite met een onafhankelijk Indonesië. Het ‘afgedwongen’ vertrek kwam voor hen als een donderslag bij heldere hemel. Nieuw-Guinea werd de pleister op de wond van het koloniaal verlies. Dit dekolonisatie-trauma sloeg later om in diepe schaamte over een fout geacht verleden. Ten onrechte. In feite heeft Nederland het afscheid van zijn imperium nog steeds niet verwerkt.