Hitlers tafelgesprekken 1941-1944

Naast Mein Kampf vormt Hitlers tafelgesprekken een van de belangrijkste bronnen voor het onderzoek naar de denkwereld van Adolf Hitler. Schreef Hitler Mein Kampf tien jaar voor hij aan de macht kwam, de Tafelgesprekken laten Hitler aan het woord in het holst van de door hem ontketende Tweede Wereldoorlog. In de zomer van 1941 nam zijn secretaris Martin Bormann het initiatief om de ellenlange monologen die Hitler in huiselijke kring afstak voor het nageslacht vast te leggen.

De gesprekken vonden plaats in diverse militaire hoofdkwartieren aan het Oostfront, waar Hitler gewoon was met zijn staf en gasten de sobere maaltijd te gebruiken. Hier horen we niet de Führer die de Duitse massa opruit, maar de Chef, zoals zijn ondergeschikten hem noemden, die als een ouderwetse pater familias vertelt wat hem bezighoudt.

In de Tafelgesprekken filosofeert Hitler vrijelijk over een verrassend breed scala aan onderwerpen, zoals vegetarisme (een leeuw is er niet op berekend een kwartier te rennen, de olifant kan acht uur achtereen draven), het matriarchaat (een volk sterft nooit uit door gebrek aan mannen) en prins Bernhard (een volstrekt imbeciele stoethaspel).

Ten tijde van Mein Kampf beschouwde Hitler zichzelf hooguit als een Trommler, een aankondiger. In de periode van de Tafelgesprekken was Hitler zelf de wereldleider op wie hij destijds zijn hoop had gevestigd. Voor een man met een gebrekkig functionerend geweten opende dat geweldige perspectieven, aldus Bert Natter in zijn inleiding. Volgens hem zijn sommige ideeën die Hitler aan tafel ontvouwde gruwelijker dan die welke hij in Mein Kampf wereldkundig maakte.