Laatste druk aan de Waal - De Gelderlander 1848-2009

11111~~~ III
\
Laatste druk aan de Waal
"Schrijf je styp' of 'stype'?", was de vraag, "en trouwens: wat was het, ongeveer?"
Drie, vier, vijf mannen van Wegener Nieuwsdruk, een afstandelijke, Apeldoornse naam voor hun en onze, Nijmeegse, drukkerij verdringen elkaar bijna om het antwoord te geven. Kasten gaan open, boeken worden erop nageslagen en ze vinden het: styp - van stereotypie - en niet stype, zoals zo'n journalist meende.
De tijd dringt, dit boek moet at maar deze keer hebben juist zij, mannen van de klok, geen boodschap aan een deadline.
Nota bene maar één die het nog zeif heeft meegemaakt, het loodtijdperk, en dus ook die styp, maar de rest zoekt even geestdriftig mee. De beroepstrots is gekieteld. Het is tekenend voor het blauwe korps van De Gelderlander.
Pijnhijk at en toe, de verhalen, de gezichten, de stille gang richting pers, het al vroeg verlaten, donkere kantoor, vlak voordat de drukkerij, hun drukkerij, ophoudtte bestaan. Het 'jammer', zonde' overheerst in hun commentaren en terugblikken, en ook in die van hun oud-collega's. Maar meer nog getuigen de afscheidswoorden van de laatste generatie die aan de Waal drukt - meestal - van wilskracht, hoop, de moed om verder te gaan en bovenal van de 101 in hun werk, hun onderlinge solidariteit - vooral als het alle hens aan dek was - hun geintjes, hun vrijheid en de trots op hun yak.
Nooit meer kratten met afgewerkte drukplaten, containers met papierafval, kerels in het blauw, die inktstrepen op de vloer achterlaten.
Al voordat de drukkerij is gesloten, is de geur van inkt, het parfum van de krant, vervlogen.
Een journalist die 's morgens van huis vertrekt, gaat, net als zijn broodwinnende collega's van de advertenties, de administratie,
de distributie, de oplage, naar de krant'. Zo heet dat en zo was dat, in Nijmegen 161 jaar lang. Voortaan gaan ze naar 'kantoor',
want dat is wat er flu overblijft aan de Waal, zonder hen, de mensen van de drukkerij.