Wim Izaks - Een teken van leven, schilderijen 1978-1989
Een veelbelovend kunstenaar was hij: Wim Izaks (Eibergen 1950 – Enschede 1989). Zijn werk werd aangekocht door landelijke musea als het Stedelijk Museum Amsterdam en het Groninger Museum. Bijna verrees in de oude Tricotfabriek in Winterswijk een eigen museum voor hem. Helaas sneed de financiële crisis die plannen de pas af. Nu – jaren later – toont de Koppelkerk tot en met 19 december een bescheiden dwarsdoorsnede van het ‘wilde’, expressionistische werk van deze stormachtige kunstenaarsziel.
Als zoon van een boer en tuinder in Eibergen, was het niet direct duidelijk dat Wim Izaks zijn bestemming zou vinden in de beeldende kunst. Na een nogal wisselvallige schoolcarrière, deed hij een technische opleiding op de MTS en daarna een opleiding in de automatisering. Op een dag kwam hij thuis bij zijn ouders en zei: ”Ik wil naar de kunstacademie”.
Op het pad van het expressionisme
De AKI in Enschede werd het. Daar bracht men hem op het pad van het expressionisme. De AKI sloot Izaks roemrijk af met een solo-expositie in Rijksmuseum Twenthe. “Hij was de eerste afstudeerder die dat voor elkaar kreeg. Wim was heel direct, maar ook een ongeleid projectiel. Hij stapte gewoon zonder schroom naar de directeur van Rijksmuseum Twente en kreeg het voor elkaar,” aldus Rob Smolders, voorzitter van Stichting Wim Izaks en oud-kunstrecensent van NRC Handelsblad.
Manische manier van werken
Smolders vindt het werk van Izaks beter worden zodra hij de “academische kanten” leerde loslaten, zoals dieptewerking. Izaks heeft door zijn drang om werk te maken een enorm aantal schilderijen, sculpturen, linosneden en tekeningen achtergelaten. Zijn werk laat een impulsieve en gedreven, bijna manische manier van werken zien. Vervormde herinneringen en vreemde fantasieën komen samen in zijn werk. Zijn werk is authentiek en zeer expressief en verkocht in zijn tijd erg goed. Het sloot duidelijk aan bij de tijdeest. Zijn ‘wilde schilderkunst’ werd aangekocht door diverse musea, zoals het Stedelijk Museum Amsterdam, het Groninger Museum, Centraal Museum Utrecht en Kunstmuseum Den Haag.
De verbeelding van een diepgewortelde onrust
De beeldtaal van Izaks is niet gemakkelijk onder één noemer te brengen. Hij wordt doorgaans bestempeld als een rauwe expressionist, maar dat is te beperkt. Bij Wim Izaks “was sprake van diepgewortelde, ongeneeslijke onrust, die in iets meer dan een decennium had geleid tot het duizelingwekkende aantal van zo’n duizend schilderijen en ontelbare werken op papier, hout, foto’s, stukjes schilderdoek, klei, schuurpapier en wat al niet meer.”
Zijn omvangrijke oeuvre kent cobra-eske figuren en heftige, vervormde beelden, maar ook ingetogen voorstellingen. Uitbundige, kleurrijke composities worden afgewisseld met sombere, melancholische, soms bij het mysterieuze en onheilspellende af. Izaks zou – afgezien van het feit dat hij academisch is opgeleid – ook goed kunnen worden geschaard onder de kunststroming Outsider Art.
Izaks schilderde impulsief, het penseel ogenschijnlijk als een ongeleid projectiel hanterend. Het blijft dan ook een raadsel dat hij op het eind in de groeiende onrust van zijn leven juist minder gejaagd te werk ging. Alsof hij zijn heftige emotie in het schilderen wist te kanaliseren. Op één van zijn laatste werken, een somber verwrongen (zelf)portret, staat het woord ‘Vrede’ te lezen.