Sleutelstad-Orgelstad - Vijf eeuwen orgelgeschiedenis van Leiden

In de vele studies en boeken die in de loop der jaren over orgels verschenen zijn worden de kerkorgels van Leiden amper of niet genoemd. Een beschrijving van uitsluitend Leidse orgels werd helemaal nog niet geschreven. De Sleutelstad is niettemin in het bezit van een groot aantal monumentale orgels. Niet alleen wat hun uitwendige gedaante, maar ook wat hun klank betreft kunnen zij wedijveren met de beroemdste orgels in ons land.

Vanaf de 16de eeuw tot heden vinden we interessante instrumenten in Leiden en bekende orgelmakers werkten eraan. De orgels van de Pieterskerk, de Hooglandse kerk, de Marekerk en de Hartebrugkerk maken een belangrijk deel uit van het Nederlandse orgelbezit. Het orgel in de Pieterskerk met zijn onvergelijkbaar mooie front en karakteristiek geluid behoort zelfs tot de schoonste orgels die Nederland rijk is.

Dankzij grondig archiefonderzoek is het T. Brouwer, auteur van o.a. 'Grenspalen in Nederland', gelukt het wel en wee van de Leidse orgels vrijwel van jaar tot jaar te volgen. Met liefde voor het detail beschrijft hij de geschiedenis van het kleine en grote orgel van de Pieterskerk, de orgels van de Marekerk, de Hooglandse kerk, de Oosterkerk, de Lutherse kerk, de Doopsgezinde kerk, de Onze Lieve Vrouwekerk, de Waalse kerk, de Remonstrantse kerk, de Hartebrugkerk, de voormalige katholieke schuilkerken en het orgel van de universiteit te Leiden.

Tal van bijzonderheden over de bouwgeschiedenis, wijzigingen, reparaties, uitbreidingen en verbouwingen van deze orgels worden gegeven, terwijl ook ruime aandacht wordt besteed aan de orgelmakers, organisten, examinatoren en zelfs orgeltrappers. Tevens worden bekende werken van sommige orgelmakers belicht en vergeleken met de orgels in Leiden.