Monumenten Atlas van Nederland - 1100 Historische nederzettingen in kaart
OverzichtDe laatste jaren verschijnen, misschien door een algemene nostalgie, veel publikaties over vroeger tijden in het algemeen en monumenten in het bijzonder. Ook bij mij is door publikaties de belangstelling voor oude gebouwen en andere zaken uit het verleden opgewekt. Een en ander had tot gevolg dat ik met als belangrijkste boek het ,,Kunstreisboek voor Nederland" (dat in zijn beknoptheid een van de volledigste en handzaamste overzichten geeft van het Nederlandse monumentenbestand) door Nederland ben gaan reizen om de daarin genoemde gebouwen te gaan bezichtigen. Aangezien ik van de gebouwen die ik bezocht geen foto's maakte, ging ik uitzien naar een ander middel om toch, min of meer als een geheugensteuntje, vast te leggen wat ik in de diverse Nederlandse plaatsen aan oude gebouwen gezien had.
Dit middel was een klein schetskaartje van de betreffende plaats, waarop de ligging van de hoofdmonumenten werd aangegeven. Deze kaartjes werden al spoedig aangevuld met een apart teken dat de ligging van de markante woonhuizen en boerderijen aangaf. Een verzoek van mijn broer om hem deze schetskaartjes, of althans kopieën daarvan, als verjaardagskado te geven, deed tenslotte dit boek ontstaan. Het bleek namelijk ook dat kennissen die in oude gebouwen waren geinteresseerd deze schetskaartjes graag leenden zowel om van de te bezoeken plaatsen een plattegrond te hebben die hen in staat stelde daar de weg te vinden, alsook om aan de hand van de op de kaart aangebrachte tekens de oude gebouwen, walresten en dergelijke op te merken.
Het uiteindelijke resultaat ligt nu voor u. Het boek bevat plattegronden van ruim 650 plaatsen in Nederland die zijn gekozen als vertegenwoordigers van bepaalde typen van historisch markante nederzettingen. De gegevens - als vervat in de kaartinhoud - zijn verkregen door aan de hand van 19de-eeuwse kaarten de betreffende plaatsen geheel na te lopen en alles op te tekenen wat nog herinnerde aan de situatie zoals die in de oude kaart tot uitdrukking kwam.