Hirohito - De keizer die moest blijven, de waarheid achter de mythe

Op 7 januari 1989 am 6.33 uur plaatselijke tijd overleed te Tokio op 87-jarige leeftijd de Japanse keizer Hirohito. Daarmee kwam een einde aan het 62-jarige bewind van een monarch die de laatste jaren van zijn leven bekend stond als een enigszins wereldvreemde, geleerde oude man, maar wiens regering in feite de meest controversiële periode van de moderne Japanse geschiedenis omvat: de Tweede Wereldoorlog.

In Hirohito, de keizer die moest blijven toont Edward Behr aan dat dit vreedzame beeld van Hirohito bewust door de Amerikanen geschapen is, direct vanaf het moment van de Japanse capitulatie op 14 augustus 1945. De keizer was voor de Japanners het symbool van nationale eenheid en zijn val zou totale ontwrichting van de maatschappij betekenen. Daarbij zaten de Amerikanen met een schuldgevoel ten opzichte van het Japanse volk, dat zij in Hiroshima een tot dan toe ongekend leed hadden aangedaan. Later waren het economische belangen die hen ertoe aanzetten de ware historische feiten aan censuur te onderwerpen.

Aan de hand van documenten en getuigenissen van personen die zich gedurende de oorlog in zijn directe nabijheid bevonden, onthult Behr onder andere dat Hirohito wist van de bacteriologische oorlogvoering in Mantsjoerije in de jaren dertig, van de gruwelijke biologische en medische experimenten die Japanse artsen uitvoerden op duizenden krijgsgevangenen, dat hij van tevoren op de hoogte was van de verrassingsaanval op Pearl Harbor en dat hij alle oorlogsontwikkelingen vanuit zijn keizerlijke militaire hoofdkwartier op de voet volgde. Behr tekent de keizer zoals die werkelijk was: een pragmatisch politicus, die een nederlaag leed tegen de halve wereld en door toch zonder kleerscheuren af wist te komen.