Jan Naaijkens - Een leven in Brabant
Jan Naaijkens (1919) wandelt in deze biografie door een eeuw Brabant. Het Brabant van kindersterfte én grote gezinnen. Achtergesteld land en voorraadschuur van groot talent. Het land van toneelspelers, beeldend kunstenaars, schrijvers, musici en wetenschappers. Het land van rust en onrust.
Naaijkens was spin in het web. Hij kijkt samen met zijn biograaf Theo Schouw terug op een verleden waarin hij een grote rol speelde als schrijver, regisseur, radio- en tv-man, verteller, beeldend kunstenaar, organisator van de Groot-Kempische Cultuurdagen. Jan Naaijkens komt naar voren als productief toneelschrijver, als auteur van kinderboeken, strips, korte verhalen, detectives en documentaire boeken, als journalist en recensent, als acteur, regisseur, organisator en onderwijzer. Hij voedde het na-oorlogse Brabant op. 'Emancipator,' noemt de katholieke historicus L. Rogier hem.
Van de meer dan honderd toneelstukken die Jan Naaijkens schreef zond de Kro-televisie er zeven uit. Voor dezelfde omroep verzorgde hij van 1948 tot 1963 het populaire radioprogramma Brabants halfuur. Daarin haalde hij iedere Brabander die ook maar iets betekende op het terrein van literatuur, muziek, dans, beeldende kunst, politiek, religie en folklore voor de microfoon.
Grote populariteit bezorgde Naaijkens de gemeente Hilvarenbeek met de Organisatie van de Groot-Kempische Cultuurdagen, samen met burgemeester J. Meuwese en trekpleister Anton van Duinkerken. Van 1947 tot 1971 ontving Hilvarenbeek een zomer-weekend lang schrijvers, musici, beeldend kunstenaars, acteurs en wetenschappers uit Nederland en België - en in hun kielzog journalisten. Ook prins Bernhard en koningin Juliana waren er te gast. Jonge auteurs haalden er hun (vaak) eerste literaire prijs binnen, zoals Antoon Coolen, Maria Rosseels, Walter Breedveld, Ward Ruyslinck en Harriet Laurey. Grote koren en orkesten traden er op, zoals Maastrichter Staar, het Symphonieorkest van de Brt en het Brabants Orkest. En nagenoeg altijd ging er een nieuw toneelstuk van Naaijkens in première.
Naaijkens tweede liefde was de beeldende kunst, hij was een groot propagandist van met name tekening, lino en houtsnede - genres die hij ook zelf met talent beoefende. Van tientallen kunstenaars leidde hij later exposities in. Onder meer van de Brabanders Wim van de Plas, Rien van den Brink, Jan Willemen, Henk Potters en Luc van Hoek. Naaijkens is vele malen onderscheiden. Zo kreeg hij de Zilveren Anjer, de Cultuurprijs van de provincie Noord-Brabant en de Eduard Verkade-penning.