In naam der wet - Twee eeuwen politiezorg op het Gelders Eiland

Twee eeuwen politiezorg op het Gelders Eiland. Een goede keus van het bestuur van de Heemkundekring Rijnwaarden om dit onderwerp te kiezen voor de viering van het tweede lustrum van de kring. De zorg voor de veiligheid en geborgenheid is van alle tijden. De positie van de politie in de veiligheidszorg is onweersproken, maar moet wel altijd gezien worden in de maatschappelijke context van een tijd. Dit boek illustreert hoe de opvattingen over macht en gezag in de loop van de tijden veranderen. In hoofdstuk 4 worden prachtige verhalen verteld over wat men toen onaanvaardbaar en choquerend vond. Een hoofdstuk om van te smullen.

Ook de opsporingsambtenaren worden zowel als functionaris en als mensen van vlees en bloed in de schijnwerper gezet.
Politiemensen zijn vaak bekende mensen in de gemeenschap. Dit boek toont dit overduidelijk aan. Zij worden vaak kritisch gevolgd en hun handelen was en is vaak onderwerp van dispuut. Dat is logisch. Van hun kordaatheid, hun inlevingsvermogen en hun genuanceerdheid kan veel afhangen. Bovendien hebben zij uitzonderlijke bevoegdheden. Zij kunnen mensen van hun vrijheid beroven, zij kunnen geweld tegen burgers gebruiken en hun bevindingen zijn de grondslag waarop rechters hun oordeel vellen. Politiemensen hebben veel macht. Ook in dit boek blijkt weer dat die macht pas aanvaardbaar wordt als deze samenvalt met een natuurlijk gezag.

Het lezen van dit boek heeft mij ook weer bescheiden gemaakt. We denken wel eens vol trots dat we nieuwe dingen uitvinden. Gebiedsgericht werken, kennen en gekend worden, informatie gestuurde opsporing, het zijn allemaal trends uit het moderne politievak die in wezen niet verschillen van de manier waarop onze voorgangers, de gemeente- en rijksveldwachters, de orde en de rust handhaafden.

Ben Janssen heeft kans gezien een zeer gedegen onderzoek zo weer te geven dat je daar van het begin tot het eind door geboeid wordt. Dat verdient een groot compliment. Ook de niet getrainde geschiedenisvorser zal gegrepen worden door de verhalen rond de veiligheidszorg op het Gelders Eiland. En voor hen die in dit mooie deel van onze regio zijn geboren en getogen is het boek van Janssen een absolute aanrader. Het zal vast binnen families leiden tot geheel nieuwe inzichten in de handel en wandel van (over)grootvader en grootmoeder.

Het is alleen te hopen dat dit niet tot nieuwe ordeverstoringen leidt. Kees Bakker, korpschef Regio-politie Gelderland-Midden