Uit overwegingen van barmhartigheid en humaniteit - De ziekenhuiszorg op de Bevelanden en Schouwen-Duiveland

In de regio's Noord- en Zuid-Beveland en Schouwen-Duiveland zijnde laatste honderd jaar vijf nieuwe ziekenhuizen gebouwd. In alle gevallen na een langdurige, vaak moeizame, voorbereidingsperiode. Het bouwen van een ziekenhuis is in de Nederlandse situatie altijd een zaak van 'lange adem' geweest. Voornaamste vraagpunten, zowel in de negentiende als in de twintigste eeuw, waren steevast: waar halen we het geld vandaan en wat moet de identiteit zijn. Het vinden van oplossingen voor dergelijke gevoelige onderwerpen heeft menig bestuurder slapeloze nachten bezorgd. Zoals vrijwel overal in Nederland is de ziekenhuiszorg op de Bevelanden en Schouwen-Duiveland, voortgekomen uit de Gasthuizen. Het kostte tijd deze erfenis te 'vertalen'. Tegen die achtergrond is de totstandkoming van vijf nieuwe ziekenhuizen in bijna honderd jaar bepaald geen slecht resultaat.

Drie van de vijf nieuwe ziekenhuizen zijn in de gemeente Goes gebouwd. Dat is op zich niet verbazingwekkend: de Ganzestad is geografisch centrum van de provincie Zeeland. Ook in een periode van bezuinigingen, schaalvergroting en concentratie, blijft dit gegeven overeind staan. Op Schouwen-Duiveland begon het in Noordgouwe en later, na de watersnoodramp van 1953 werd de zorgverlening in Zierikzee voortgezet. Op Noord- en Zuid-Beveland groeide uit het Gasthuis het protestants-christelijke Bergzichtziekenhuis en richtte de rooms-katholieke gemeenschap het Sint-Joannaziekenhuis op. In brede kring zijn bijtijds de veranderende tekens in de samenleving verstaan. Niet meer apart, maar gezamenlijk doen wat gedaan moet worden. Naast de overwegingen van barmhartigheid zijn de humanitaire opvattingen komen te staan. Aparte culturen zijn bijeen gebracht.

Met de ingebruikname van het Oosterscheldeziekenhuis in juli 1987 is een eind gekomen aan het werken op teveel verschillende locaties. Het nieuwe ziekenhuis levert een belangrijke bijdrage aan de (toekomstige) kwaliteit van de gezondheidszorg. De gebruiker vindt er individuele aandacht en een zo doelmatig mogelijke werkwijze. Voor de regio's Bevelanden en Schouwen-Duiveland is sprake van een duidelijke ondersteuning van het netwerk aan gezondheidszorg-voorzieningen. Het inspelen op ontwikkelingen - denk aan de positie van huisarts, psychiatrische zorg, verpleeg- en verzorgingshuizen - wordt erdoor beïnvloed. Terugkijkend naar de historie is de van oorsprong algemene voorziening, met grote waardering voor de belangrijke confessionele initiatieven uit het verleden, andermaal een algemene voorziening geworden. Gelukkig wél met respect voor verschillende opvattingen. Dat dient onverkort verzekerd te zijn.

Op de Bevelanden en Schouwen-Duiveland is in korte tijd een innige samenwerking gegroeid. De fusies volgden elkaar snel op. De ziekenhuisgemeenschap met het nieuwe gebouw bij Goes en het vernieuwbouwde complex bij Zierikzee, krijgt echter weinig tijd om op adem te komen. De ontwikkelingen gaan ontzettend vlug. Schaalvergroting en nieuwe deskundigheden hebben zich aangediend. Die noodzaken niet zozeer tot een verdere concentratie van gebouwen, maar wél tot een samenwerking met andere instellingen. Gezamenlijk optrekken in de Zeeuwse ziekenhuiswereld lijkt onontkoombaar. De drie regionale ziekenhuisgroepen zullen, uit overwegingen van economie en kwaliteit, steeds meer op elkaar aangewezen raken. Dat proces vergt behalve zorgvuldigheid ook geduld. Wat dat betreft valt uit de geschiedenis veel te leren. Dat is een onomstreden gegeven. Anno 1987 functioneert de Stichting Oosterscheldeziekenhuizen. Hoe dat zo is gekomen, wordt in 'Uit overwegingen van barmhartigheid en humaniteit' uit de doeken gedaan.

Mr W. Blanken, voorzitter van de Stichting Oosterscheldeziekenhuizen, 1987