De gemeente Lichtenvoorde 1815 - 2005

Een beek kan een barrière zijn op reis, heel vroeger beslist. Lichtenvoorde betekent 'gemakkelijk doorwaadbare plaats'. Daar is dus een mogelijkheid de reis te vervolgen. Rond die lichte voorde is een levensvatbare gemeenschap ontstaan die ongeveer tweehonderd jaar als gemeente Lichtenvoorde heeft bestaan. 

Op 1 januari 2005 is die gemeente samengevoegd met Groenlo. De gemeente Lichtenvoorde bestaat dus niet meer. Dat is aanleiding voor deze publicatie, waarin wordt teruggekeken naar het verleden met onwillekeurig af en toe een voorzichtige blik op de toekomst.

Wat was dat voor een gemeenschap, die gemeente Lichtenvoorde? Uiteraard kan hier slechts geprobeerd worden een uitputtend antwoord op die vraag te geven. Dit boek maakt daartoe een rondgang door de hele gemeente: het dorp en de buurschappen. Niet alles is te behandelen, maar er is geprobeerd een realistisch beeld te schetsen door de opvallendste zaken te belichten, daarbij geholpen door vele inwoners, instanties en publicaties.

Uiteraard stuitte ik vaak op tegenstellingen tussen het grotere, centrale dorp en de veel kleinere kerkdorpen. In hun pogingen die te overbruggen vormden de kerkdorpen niet altijd een eenheid en ondernamen ze niet dezelfde acties. De kerkdorpen en het dorp Lichtenvoorde liggen weliswaar niet ver van elkaar, maar toch hebben ze zeer verschillende karaktertrekken. Bovendien verschillen de kerkdorpen ook onderling in de manier waarop ze tot nu toe omgingen met de mogelijkheden van de omgeving. Ook de wijze waarop de kernen de vergroting van de leefbaarheid aanpakten, was steeds anders. Natuurlijk zie ik ook veel overeenkomsten tussen de buurschappen, zoals het voortdurende streven naar voorzieningen ter bevordering van de leefbaarheid, het geloof, het dialect en natuurlijk de agrarische cultuur. Ik denk dat die verschillen en overeenkomsten in deze publicatie duidelijk worden.

Op basis van het verleden, waarvan hier een aantal aspecten te zien zijn, en op basis van het heden met moderne mogelijkheden, moet Lichtenvoorde binnen een nieuwe, grotere gemeente verder. Daarbij zijn verleden en heden de pijlers voor een brug naar de toekomst. Ik hoop dat die brug nog meer mogelijkheden biedt dan de oude doorwaadbare plaats.

Nic Adema (Lievelde)