Oorlog aan de Veluwezoom

DIEREN, ELLECOM, LAAG-SOEREN & SPANKEREN 1940-1945

Op 10 mei 1940, bij het krieken van de dag, trokken Duitse troepen de Nederlandse grens over. Enkele uren later doken ze reeds op aan de IJssel en braken ook in Dieren, Ellecom en Spankeren de gevechten uit. De bevolking kreeg daar met veel van mee, de inwoners van die dorpen waren geevacueerd.

De militaire slag was kort maar hevig en binnen enkele uren was de strijd om de IJssellinie beslecht. De dorpen aan de Veluwezoom wachtten vijf jaar van Duitse bezetting. Een periode waarin ook Dieren, Ellecom, Laag-Soeren en Spankeren niet ontkwamen aan de nazi-terreur: de jacht op de joden, de schaarste, de repressie, het fusilleren van stakers, de razzia's voor de Arbeitseinsatz, onderduikers, jodenkamp Palëstina, distributiedienst, het verzet, de dwangarbeid voor Organisation Todt.

De gevreesde SS was prominent aanwezig in de dorpen. In Avegoor in Ellecom was een opleidingsschool van de SS en het Soerense badhuis was als SS Lazarett in gebruik. Op de hei in Dieren stond een grote batterij luchtafweerkanonnen. Na de slag om Arnhem in september 1944 verplaatste het oorlogsfront zich en kwamen de dorpen aan de Veluwzoom direct achter de vuurlinie te liggen. De spoorlijnen werden veelvuldig gebombardeerd, waarbij vele slachtoffers te betreuren waren. Duizenden Arnhemse evacués moesten daarbij worden opgevangen en meedelen in het schaarse voedsel. Een nijpende situatie die duurde tot 16 april 1945, toen de dorpen werden bevrijd door de Britse 49e 'Polar Bear' divisie.

Oorlog aan de Veluwezoom beschrijft die periode van 1940 tot 1945 aan de hand van tientallen indringende interviews, dagboeken, brieven en vele documenten. Een aantal unieke foto's completeren het beeld dat dit boek biedt op de meest bewogen periode van de 20e eeuw.