Tussen Overbosch en Oosterhoorn
OverzichtBij de voorbereiding van het eeuwfeest van onze Vereniging ontstond het idee een fotoboekje samen te stellen. Als basismateriaal werd gebruik gemaakt van een verzameling briefkaarten. In de ziekenhuizen werd daaruit een selectie gemaakt en werden ze met ander fotomateriaal aangevuld. De opzet was om naast elke oude foto een andere te plaatsen, die de huidige situatie (interieur, exterieur of eventuele vervangende nieuwbouw) te zien zou geven.
Uit het hele overzicht blijkt duidelijk dat, al vanaf het begin van de Vereniging, de ziekenhuisbouw volgens het destijds nog unieke systeem van paviljoenbouw is opgezet en gerealiseerd. Bij alle nieuwbouw in deze eeuw is dat systeem gehandhaafd. Het achterliggende idee was patiënten en personeel als het ware in één groot gezin met een “vader” en “moeder” samen te brengen. Het personeel had in de paviljoens dan ook slaapkamers en men at gezamenlijk. Met de nodige aanpassingen vindt men van dat idee nu nog weer iets terug bij de moderne sociowoningen.
De titel van dit boekje verwijst ook naar de paviljoens. Overbosch was het paviljoen op Veldwijk waarin op 1 februari 1886 de eerste, mannelijke patiënt werd opgenomen. Oosterhoorn is het laatst gereedgekomen nieuwe paviljoen in een der verenigingsziekenhuizen; het is een paviljoen voor gerontopsychiatrische patiënten en toevallig ook weer op Veldwijk. Dit paviljoen is genoemd naar de eerste verpleegster van dit ziekenhuis.
De keuze van de vestigingsplaats van de ziekenhuizen werd ingegeven door begrippen die men toen met gezondheid in verband bracht: ruimte, licht, lucht, bossen, rust. Dit blijkt uit de ruime parkaanleg op de ziekenhuisterreinen. Door vele jaren op verzamelaarsruilbeurzen en in antiquariaten te zoeken kon een bruikbare collectie briefkaarten bijeen worden gebracht. Behalve de voor(foto)zijde van de kaart, die uiteraard het belangrijkste was, bleek ook de achterzijde soms interessante gegevens op te leveren. Door één persoon werd bijvoorbeeld een kaart uit Wolfheze naar Amsterdam gestuurd en een aantal jaren later uit Veldwijk.
Gaat het hier om een personeelslid dat na een verhuizing in een ander ziekenhuis werkte, of om een patiënt die in een ander ziekenhuis werd heropgenomen? Meestal staat er slechts een naam op de kaart of een groet van enkele woorden. Een ondertekening door “patiënt. . .' is een uitzondering. Een enkele maal is er meer geschreven, meestal over neutrale onderwerpen. Op één kaart staat het verhaal van iemand die schrijft dat zij eindelijk een wens in vervulling zag gaan en verpleegster werd in Bloemendaal.