Slachtoffers van de Rozendaalse Emmapyramide (nieuw)
OverzichtVelps gevangenisleven in de winter van '44-'45 en de na-oorlogse speurtocht naar vermisten.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog vonden in de gemeenten Rheden en Rozendaal ten minste 31 personen de dood tijdens verschillende executies. De meesten van hen, maar liefst 17 jongemannen, hebben hun einde gevonden nabij de Emmapyramide te Rozendaal (Gld.). Dit rijk geïllustreerde boek vertelt over hun periode van gevangenschap in het politiebureau "Woudoord" en de S.D.-noodgevangenis "De Rotterdamsche Bank" in Velp. Ook wordt nauwgezet uit de doeken gedaan hoe na de oorlog de speurtocht naar de verschillende massagraven, met o.a. hulp van de bekende paragnost Gerard Croiset en de Duitse jood dr. Simon, en de naoorlogse berechting van de verantwoordelijken van deze wandaden is verlopen.
Dit boek is voortgekomen uit het antecedentenonderzoek dat de auteur pleegde voorafgaand aan de onthulling van het monument nabij de Emmapyramide op 13 december 1997. Hierop staan de namen van: Gerard Brand (afkomstig uit Berkel en Rodenrijs), Toon Brand (Montfoort), Reyer van de Haar (Nijmegen), Wim Jongsma (Groningen), Hans Kaper (Wormerveer), Benny Radstake (Schiedam), Douwe Ruitinga (Groningen), Leo Toepoel (Amsterdam), David Bakker (Den Haag) en Rudolf van Balen (Den Haag). Van allen wordt in het boek een korte levensschets gegeven. Dit op basis van informatie verstrekt door nabestaanden en hun medegevangenen tijdens de laatste weken verblijf als arrestant in Velp.
Op donderdag 4 mei 2000 is aan de Hoofdstraat in Velp nog een plaquette onthuld aan de buitenmuur van de ABN-AmRo. Dit ter nagedachtenis aan alle arrestanten die een gedwongen verblijf ontvingen in de kluisruimten onder het door de SD gevorderde bankgebouw dat voorheen op deze locatie stond. Naast eerdergenoemde geëxecuteerden zaten hier tussen de tientallen arrestanten ook Abraham du Bois, Marinus van den Born, Abraham Streefland en Johann Heijen gevangen na afloop van de mislukte operatie "Pegasus-2". Ook de aanslag op SS-generaal Rauter ontsnapt niet aan de aandacht van de schrijver. Want onder de 117 slachtoffers van de vergelding bij de Woeste Hoeve bevond zich (naast voornoemde Pegasus-gangers) de Poolse oorlogsvlieger Czeslaw Oberdak, eveneens oud-gevangene te Velp. Uiteraard mag van zo'n gedetailleerd boekwerk verwacht worden dat ook de fusillade op de Arnhemse Waterberg, waarbij o.a. zeven stakers van de Hevea-rubberfabrieken het leven lieten, niet onbesproken is gebleven.